در بنگلادش پس از انقلاب
دکتر یونس ملت جدیدی را تصور می کند
شیخ حسینه نخست‌وزیر سابق، در اوایل ماه اوت به هند گریخت. ده‌ها هزار تظاهرکننده در اعتراض به رهبری وی و سیستم سهمیه‌بندی شغلی که به نفع گروه‌های خاص بود، به محل اقامت او هجوم بردند. یونس این وقایع را از حدود ۵۰۰۰ مایل دورتر در پاریس می دید. جایی که او در بازی های المپیک تابستانی شرکت کرده بود. در آن زمان، او هنوز در بنگلادش به دلیل اتهام اختلاس، که به گفته او پیگرد سیاسی حسینه بود، با خطر زندانی شدن مواجه بود. اما ساعاتی پس از برکناری حسینه در ۵ اوت، یونس یک تماس تلفنی دریافت کرد. از او خواسته شد به عنوان سرپرست دولت موقت قبول خدمت کند. او به "ان پی ار" رسانه آمریکایی در ۲۷ سپتامبر در شهر نیویورک گفت: این یک چرخش بسیار عجیب بود. پس از سخنرانی یونس در مجمع عمومی سازمان ملل، او با میشل مارتین از "ان پی ار" به گفتگو نشست.
مارتین: وقتی تابستان گذشته با هم صحبت کردیم، شما به اتهام فساد در فرایند محاکمه بودید و اکنون در اینجا نماینده بنگلادش در صحنه جهانی هستید. آیا از قرار گرفتن خود در این موقعیت شگفت زده شده اید؟
محمد یونس: این یک چرخش بسیار عجیب و غریب است. قبل از اینکه به عنوان سرپرست دولت موقت سوگند یاد کنم، در پاریس بودم و سعی می کردم ببینم آیا اگر برگردم، دستگیر خواهم شد؟ ناگهان از بنگلادش یک تماس تلفنی گرفتند و گفتند: "ما می خواهیم شما رئیس دولت باشید." این یک شگفتی بزرگ بود.
مارتین: وقتی آن تماس تلفنی را گرفتند، چه چیزی در ذهنت گذشت؟
یونس: اینکه آیا اصلاً باید در اداره کشور دخالت بکنم یا نه؟ شرایط سیاسی بسیار سختی است. اما وقتی دانشجویان با من تماس گرفتند و توضیح دادند که بنگلادش در چه وضعیتی است، در نهایت گفتم: " بله. اگر شما می توانید برای کشور جان بدهید، من هم می توانم همه ملاحظات دیگرم را کنار گذارم و در خدمت شما باشم. من این کار را خواهم کرد." نزدیک به هزار جوان مردند، جلوی تفنگ ایستادند تا گلوله بخورند. وقتی از خانه هایشان بیرون می آمدند تا به تظاهرات بپیوندند، با والدینشان خداحافظی می کردند. آنها با خواهر و برادر خود خداحافظی می کردند و می گفتند: "ما ممکن است برنگردیم."
مارتین: تظاهرات مردم از یک طرف منجر به خروج رهبر به شدت منفور ( شیخ حسینه ) از کشور شد. اما در آن روزهای پر هرج و مرج، حملاتی علیه احمدی ها [۱]و هندوها صورت گرفت. به نظر می‌رسید که برخی از آنها فقط حمله به اقلیت‌ها باشد. اما از آن زمان حملات بیشتری، ولی این بار به مساجد صوفی‌ها صورت گرفته و بنا بر گزارش ما از زمان برکناری او، بیش از ۲۰ قتل توسط گروه‌های مردمی اتفاق افتاده است. چرا این اتفاق می افتد؟
یونس: مردم در حال انقلاب هستند. پس این، یک وضعیت انقلابی بود. آنها به دنبال افرادی بودند که باعث مرگ همکارانشان شده اند. بنابراین مردم به طرفداران حزب عوامی لیگ به رهبری شیخ حسینه حمله می کردند. وقتی می گویید جامعه اقلیت مورد حمله قرار می گیرد، آن جامعه اقلیت، به ویژه جامعه هندو، با او (شیخ حسینه) مرتبط بود. بنابراین شما نمی توانید تشخیص دهید که آیا آنها به دلیل حمایت از شیخ حسینه مورد حمله قرار گرفته اند یا به دلیل هندو بودن ؟ اما مطمئناً آنها مورد حمله قرار گرفتند. ما پس از آن دولت را به دست گرفتیم و سعی کردیم صلح را برقرار کنیم. من مدام به همه می گفتم که ممکن است ما اختلاف نظر داشته باشیم. اما این بدین معنا نیست که ما باید به یکدیگر حمله کنیم.
مارتین: آیا فکر می کنید که می توانید مردم را به سمت اصلاحات، نه انتقام، هدایت کنید ؟
یونس: دوره انتقام فقط چند هفته طول کشید. پس از آن وضعیت عادی شروع به بازگشت کرد. بنابراین ما کشور را اداره می کنیم. اما تظاهرات وجود دارد، ولی این تظاهرات انتقام نیست. اکثر تظاهرات ها در باره مطالبه افزایش حقوق و مطالبه مشاغل از دست رفته است. آنها (تظاهرات کننده گان) می گفتند دولت گذشته با ما بدرفتاری می کرد و ما شغل خود را بیهوده از دست داده ایم. چون به یک حزب سیاسی دیگر تعلق داشتیم. این، شکایت آنها از ۱۵ سال گذشته است. ما نمی توانیم آن را در ۱۵ روز حل کنیم. ما زمان لازم داریم تا بتوانیم برگردیم. ما شرایط بسیار سختی داریم و باید سختی ها را حل کنیم تا امور به صورت سیستماتیک انجام شود.
مارتین: رهبران نظامی گفته اند که دولت موقت باید ۱۸ ماه حکومت کند. این چیزی نیست که احزاب مخالف می خواستند. آنها خواهان برگزاری انتخابات در ماه نوامبر بودند. آیا ۱۸ ماه برای انجام کاری که باید صورت گیرد، کافی است؟
یونس: برخی می گویند باید سریع انجام شود. زیرا اگر بیشتر طول بکشد نامحبوب خواهید شد و همه چیز به هم می خورد. ولی بعضی ها هم می گویند نه، باید اصلاحات را تمام کنید. زیرا ما نمی توانیم بدون اصلاح همه چیز، به بنگلادش جدید برسیم. بنابراین این بحث ادامه دارد.
مارتین: می دانید که این چالش برانگیز و در عین حال، هیجان انگیز است. اینطور نیست؟
یونس: خیلی هیجان انگیز است. من خیلی مثبت به آن نگاه می کنم. گفتم این بزرگترین فرصتی است که این ملت به دست آورده است. همه مردم کشور در یک چیز متفق هستند : "ما نیاز به تغییر داریم".
مارتین: شما ۸۴ ساله هستید. من نمی دانم که هرگز خود را به عنوان رئیس دولت تصور کرده اید؟ آیا فکر می کنید بنگلادش به کشوری تبدیل شود که امیدوارید در طول زندگی شما این اتفاق بیفتد؟
یونس: نه. اما من خیلی خوشحالم که این راه در پیش است. جوانان ما متعهد به تغییر دنیایی هستند که به آن تعلق دارند و در داخل کشور و جهان نقش آفرین اند. ما باید با هم کار کنیم. من همیشه به جوانان اهمیت می دهم. زیرا آنها هستند که آینده را خواهند ساخت. به هر حال آنها باید در جایگاه رهبری باشند. زیرا ما در سیاره ای هستیم که سرنوشت آن را آنها به ارث می برند. شما اشاره کردید که من ۸۴ ساله هستم. بله، ولی من کار طولانی در پیش رو ندارم. اما آنان ( جوانان ) تمام زندگی خود را در پیش رو دارند.
(روزنامه دیلی استار، سه شنبه ، ۱ اکتبر ۲۰۲۴)
[۱] - پیروان فرقه احمد قادیانی که معتقد به عدم ختم نبوت هستند و بر این اعتقادند که بعد از حضرت محمد(ص) پیامبر دیگری خواهد آمد.
نظر شما